મિત્રો, છેલ્લા ઘણા સમયથી સર્કસ અને જાદુની રમતમાં જંગલી પ્રાણીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. જોકે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે સુપ્રીમ કોર્ટે 1990માં જ સર્કસમાં જંગલી પ્રાણીઓના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
જો કે, આજે પણ આવા ઘણા સર્કસ અને જાદુના શો છે જ્યાં પ્રાણીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તેનું તાજેતરનું ઉદાહરણ મધ્યપ્રદેશના ઈન્દોરમાં યોજાયેલા વિશ્વ વિખ્યાત જાદુગર આનંદના જાદુના શો દરમિયાન જોવા મળ્યું. આ શોમાં આનંદે પોતાના એક જાદુની રમતમાં આખા હાથીને ગાયબ કરી દીધો હતો.
જો કે હવે આ કારણે તે ભારે મુશ્કેલીમાં વાંચી ગયો છે. જાદુના શોમાં હાથીઓનો ઉપયોગ ગેરકાયદેસર હતો, પરંતુ શો પછી પીપલ્સ ફોર એનિમલ્સ સંસ્થાના લોકોએ કંઈક એવું જોયું જેનાથી જાદુગર આનંદ માટે વધુ મુશ્કેલી ઊભી થઈ. આવો જાણીએ શું છે સમગ્ર મામલો…
હકીકતમાં ઈન્દોરમાં 4 મેના રોજ રવિન્દ્ર નાટ્ય ગૃહમાં વિશ્વ વિખ્યાત જાદુગર આનંદનો જાદુનો શો ચાલી રહ્યો હતો. આ શો બે ત્રણ દિવસ ચાલ્યો. જેમાં આનંદે ક્યારેક ટ્રક ખેંચીને અને ક્યારેક આંખે પાટા બાંધીને અનેક જાદુઈ કરતબો બતાવ્યા હતા. આ એપિસોડમાં આનંદે હાથીને સ્ટેજ પરથી ગાયબ કરવાનું પરાક્રમ પણ બતાવ્યું હતું.
જ્યારે ઈન્દોરના પીપલ ફોર એનિમલ્સના સભ્યોને આ વાતની જાણ થઈ તો તેઓ પણ આ શો જોવા પહોંચી ગયા.
શો પછી, જ્યારે આ લોકોએ હાથીને જોયો, ત્યારે તેઓએ જોયું કે આ હાથીઓ ઘાયલ છે અને તેને જગ્યાએ જગ્યાએ ઈજાઓ પણ થઈ છે. આ ઘટના બાદ જાદુગર આનંદ વિરુદ્ધ હાઈકોર્ટની ઈન્દોર બેંચમાં અરજી દાખલ કરવામાં આવી હતી.
વાસ્તવમાં, અરજીકર્તા પ્રિયાંશુ જૈનના જણાવ્યા અનુસાર, જાદુના શોમાં કોઈપણ પ્રાણીનો ઉપયોગ પ્રાણી ક્રૂરતા હેઠળ આવે છે. આ શોમાં વપરાયેલ હાથી એનિમલ વેલફેર બોર્ડની ટાઈપ-1 કેટેગરીમાં આવે છે.
તેમજ ગંભીર બાબત એ છે કે હાથી ઘાયલ થયા બાદ પણ તેનો શો માટે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો, જે ખૂબ મોટી પ્રાણી ક્રૂરતા છે. ઈજાગ્રસ્ત હાથીને શોમાં વાપરવાને બદલે તેની સારવાર કરીને તેને જંગલમાં છોડી દેવો જોઈએ. આ મામલે ઈન્દોર જિલ્લા પ્રશાસન અને વન વિભાગની બેદરકારી પણ સામે આવી છે.
બીજી તરફ જાદુગર આનંદે પોતાનો ખુલાસો રજૂ કરતાં જણાવ્યું હતું કે શો માટે હાથીનો ઉપયોગ કરવાની પરવાનગી કલેક્ટર નિશાંત બરવાડે દ્વારા લેવામાં આવી હતી. આ સમગ્ર મામલે અનેક સવાલો ઉભા થયા છે. હાલ આ મામલાની સુનાવણી 24 મેના રોજ કોર્ટમાં થવાની છે.
મળતી માહિતી મુજબ, આ ઘાયલ હાથીને ઈન્દોરના રહેવાસી મહાવત રામેશ્વર પાસેથી લેવામાં આવ્યો છે. જોકે, આ અંગે કોઈ પરવાનગી લેવામાં આવી ન હતી. આ પરવાનગી સેન્ટ્રલ ઝૂ ઓથોરિટી દિલ્હી પાસેથી લેવાની રહેશે. અથવા તમે ઈચ્છો તો એનિમલ વેલ્ફેર ઓફ ઈન્ડિયા પાસેથી પણ લઈ શકો છો.
બોલિવૂડમાં પણ જંગલી પ્રાણીઓનો ઉપયોગ ઘણો ઓછો થઈ ગયો છે. જો ફિલ્મ નિર્દેશક પ્રાણીનો ઉપયોગ કરે તો પણ તેણે એનિમલ વેલફેર બોર્ડના તમામ કાયદાઓનું પાલન કરવું પડશે.
હમણાં માટે, તમે શોમાં ઉપયોગમાં લેવાયેલ ઘાયલ હાથીનો વીડિયો અહીં જોઈ શકો છો.
